Τεράστιες αλλαγές προβλέπει το νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος σχετικά με την ανακύκλωση.
Σύμφωνα με το νέο νομοσχέδιο για την ανακύκλωση, που παρουσίασαν ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης και ο αρμόδιος γενικός γραμματέας Μανώλης Γραφάκος, τα απόβλητα συσκευασιών θα συλλέγονται πλέον χωριστά (πλαστικό, χαρτί, μέταλλο, γυαλί.
Οι δήμοι θα έχουν την δυνατότητα να χρεώνουν χαμηλότερα δημοτικά τέλη για όσους παράγουν λιγότερα απόβλητα ή/και ανακυκλώνουν περισσότερο.
Βασική αλλαγή που επισημαίνεται στο νομοσχέδιο είναι πως κανένα νέο κτήριο δεν θα κατασκευάζεται χωρίς χώρο συλλογής αποβλήτων για 4 χωριστά ρεύματα.
Ακόμη, μεταφέρονται τα πρόστιμα που επιβάλλονται από την ΕΕ στους δήμους και τις επιχειρήσεις που τα προκαλούν, απαλλάσσοντας από το σχετικό βάρος τους φορολογούμενους.
Όλες οι αλλαγές:
1. Τα απόβλητα συσκευασιών θα συλλέγονται πλέον χωριστά (πλαστικό, χαρτί, μέταλλο, γυαλί)
2. Δίνεται η δυνατότητα στους δήμους να χρεώνουν χαμηλότερα δημοτικά τέλη για όσους παράγουν λιγότερα απόβλητα ή/και ανακυκλώνουν περισσότερο (εισάγεται, δηλαδή, η ευρωπαϊκή αρχή «πληρώνω όσο πετάω»)
3. Επιβάλλονται υψηλότερα τέλη ταφής στους δήμους που οδηγούν τα απόβλητά τους στην ταφή, με στόχο να αλλάξει αυτή η πρακτική
4. Όλα τα νέα κτίρια θα διαθέτουν χώρο συλλογής αποβλήτων για 4 χωριστά ρεύματα
5. Μεταφέρονται τα πρόστιμα που επιβάλλονται από την ΕΕ στους δήμους και τις επιχειρήσεις που τα προκαλούν, απαλλάσσοντας από το σχετικό βάρος τους φορολογούμενους
Τέλος για τα απόβλητα ανά Δήμο
• Από την 01.01.2021 εφαρμόζεται το τέλος ταφής για όλα τα απόβλητα που οδηγούνται σε ταφή, με ποσό 15€ ανά τόνο, κλιμακούμενο ετησίως κατά 5€ και έως τα 35€, το 2025. Πρακτικά θεσπίζεται τέλος ταφής για επιπλέον κατηγορίες αποβλήτων, όπως τα ανεπεξέργαστα, καθώς και τα υπολείμματα από τις μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων, βιοαποβλήτων και κέντρων διαχείρισης ανακυκλώσιμων υλικών (ΜΕΑ, ΜΕΒΑ, ΚΔΑΥ) που αναπτύσσονται ανά την επικράτεια.
• Το τέλος ταφής θα καταβάλλεται στο Πράσινο Ταμείο προκειμένου να διατίθεται:
– κατά 50% σε Δήμους με σκοπό να ενισχύσουν την πρόληψη, τη χωριστή συλλογή και τελικώς την ανακύκλωση
– κατά 40% στους Δήμους ως ανταμοιβή για τις υψηλές επιδόσεις χωριστής συλλογής – ανακύκλωσης
– κατά 10% για τη χρηματοδότηση έρευνας και τεχνολογίας στον τομέα της ανακύκλωσης και ευρύτερα της σύγχρονης διαχείρισης των αποβλήτων
Τίθεται άμεσα σε εφαρμογή το σύστημα Πληρώνω όσο Πετάω ή Κερδίζω όσο Διαχωρίζω.
• Θεσπίζεται ουσιαστικά το πλαίσιο με το οποίο οι Δήμοι θα μπορούν να διαμορφώνουν τα δημοτικά τους τέλη, ανάλογα με πόσα απόβλητα παράγει ο κάθε δημότης, αλλά και ανάλογα με πόσα από αυτά ανακυκλώνει -και όχι βάσει των τετραγωνικών του ακινήτου του όπως ίσχυε μέχρι σήμερα.
Πρόστιμα σε όσους δεν συμμορφώνονται
• Από τον Ιούλιο του 2022 ξεκινά η μετακύλιση προστίμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης -που επιβάλλονται κάθε χρόνο στη χώρα μας- στους ΟΤΑ και τις επιχειρήσεις που δεν συμμορφώνονται με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες για τη διαχείριση των στερεών ή υγρών αποβλήτων. Τίθεται τέλος στην ανομία και το καθεστώς να πληρώνουν οι φορολογούμενοι πολίτες για τις παράνομες πρακτικές ορισμένων αναφορικά με:
– Την ανεξέλεγκτη διάθεση των αποβλήτων σε χωματερές
– Την ελλιπή διαχείριση των υγρών αποβλήτων (λυμάτων)
– Τη μη διαχείριση των ιστορικά αποθηκευμένων αποβλήτων
Επιστροφή χρημάτων με την ανακύκλωση αλουμινίου
• Θεσπίζεται από τον Ιανουάριο του 2023, σύστημα επιστροφής χρημάτων στον πολίτη, για τις φιάλες αλουμινίου. Αντίστοιχα με ό,τι θεσπίσθηκε με τα πλαστικά μπουκάλια, οι πολίτες που θα επιστρέφουν στα σημεία πώλησης τα αλουμινένια μπουκάλια τους, θα ανταμείβονται για τη συμμετοχή τους στην ανακύκλωση. Το μέτρο αυτό ήδη εφαρμόζεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ισπανία, η Νορβηγία, η Σουηδία κλπ.
• Προάγεται η επαναχρησιμοποίηση, ως ένα από τα βασικά μέτρα πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων. Οι πολίτες θα μπορούν να εξυπηρετούνται σε δικά τους επαναχρησιμοποιούμενα σκεύη φαγητού και ποτού και μάλιστα με έκπτωση. Ειδικότερα, από τον Ιανουάριο του 2022, οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου και εστίασης υποχρεούνται:
– Να εξυπηρετούν τον καταναλωτή που φέρνει δική του επαναχρησιμοποιούμενη συσκευασία
– Να κάνουν έκπτωση όταν πωλούν προϊόντα σε επαναχρησιμοποιήσιμη συσκευασία του καταναλωτή
– Να ενημερώνουν με οποιονδήποτε τρόπο τους καταναλωτές γι΄αυτήν την έκπτωση
• Θεσπίζεται από τον Ιανουάριο του 2025 υποχρέωση για ελάχιστο ανακυκλωμένο περιεχόμενο 30% στις πλαστικές σακούλες μεταφοράς. Σε συνέχεια του περιβαλλοντικού νόμου 4685/2020, με τον οποίο θεσπίστηκε ενιαίο τέλος στις σακούλες, προκειμένου να μην υπάρχουν «παραθυράκια» με το πάχος τους, θεσπίζεται ελάχιστο ανακυκλωμένο περιεχόμενο σε ποσοστό 30%, για όλες τις πλαστικές σακούλες μεταφοράς, με στόχο να γίνουν πιο οικολογικές, αλλά και να ενισχυθεί η αγορά ανακυκλώσιμων υλικών στην Ελλάδα.
Ξεχωριστά θα συλλέγονται τα απόβλητα συσκευασίας
• Σε όλες τις νέες οικοδομές, με την έναρξη ισχύος του νόμου, θεσπίζεται η απευθείας υποχρέωση 4 χωριστών ρευμάτων συλλογής αστικών αποβλήτων (μέταλλο, χαρτί, πλαστικό, γυαλί).
Σε κάθε νέο κτίριο θα πρέπει να εξασφαλίζεται ο κατάλληλος χώρος για τη συλλογή 4 ρευμάτων αποβλήτων (πχ σε ισόγεια, αυλές, πιλοτές, εύκολα προσβάσιμα υπόγεια). Έτσι, θα διευκολύνεται η χωριστή συλλογή, η εφαρμογή του «Πληρώνω όσο Πετάω» αλλά και η μείωση των κάδων στον δρόμο.
• Από τον Ιανουάριο του 2022 υποχρεώνονται να οργανώνουν τη χωριστή συλλογή των αποβλήτων συσκευασίας σε 4 ρεύματα (για πλαστικό, χαρτί, μέταλλο, γυαλί):
– Κινηματογράφοι, θέατρα, συναυλιακοί χώροι
– Αθλητικές εγκαταστάσεις
– Εμπορικά και Συνεδριακά κέντρα
– Ξενοδοχεία
– Εγκαταστάσεις εκπαίδευσης
– Νοσοκομεία / κλινικές
– Λιμάνια, κεντρικοί σιδηροδρομικοί σταθμοί, πλοία
– Τράπεζες
– Καταστήματα εστίασης
• Επιπλέον, θεσπίζεται η υποχρέωση των Δήμων να εφαρμόσουν το προαναφερόμενο το μέτρο σε:
– αθλητικές εγκαταστάσεις
– παιδικές χαρές
– βρεφονηπιακούς σταθμούς
– άλλες δημοτικές εγκαταστάσεις συνάθροισης κοινού
• Από τον Σεπτέμβριο του 2021, όλα τα σχολεία θα πρέπει να διαθέτουν κάδους για τη χωριστή συλλογή:
1. Χαρτιού
2. συσκευασιών
3. αποβλήτων τροφίμων
